สุขภาพทางเพศ มีปัญหาเป็นภาวะที่เกิดขึ้นได้กับทั้งผู้ชายและผู้หญิง โดยปัญหาสุขภาพทางเพศที่พบส่วนใหญ่ เช่น ภาวะเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ ไม่สามารถสำเร็จความใคร่ ไม่มีอารมณ์ทางเพศ สำหรับผู้ที่เป็นโรคซึมเศร้า และเป็นโรคที่เกี่ยวกับความผิดปกติทางอารมณ์อื่น ๆ อาจทำให้สารสื่อประสาททำงานไม่ถูกต้องจนส่งผลต่อวงจรการสื่อสารของสมอง
โรคซึมเศร้าส่งผลต่อ สุขภาพทางเพศ อย่างไร
สมองเป็นอวัยวะที่ไวต่อเรื่องทางเพศ โดยความปรารถนาในเรื่องเพศเกิดขึ้นที่สมอง แล้วจึงค่อยไปสู่อวัยวะอื่น ๆ เนื่องจากสารเคมีพิเศษในสมอง หรือที่เรียกว่า สารสื่อประสาท (Neurotransmitter) อาจเพิ่มการสื่อสารระหว่างเซลล์สมอง และการกระตุ้นการไหลเวียนเลือดไปสู่อวัยวะที่เกี่ยวกับการมีเพศสัมพันธ์ ดังนั้นในกรณีที่เป็นโรคซึมเศร้าและเป็นโรคที่เกี่ยวกับความผิดปกติทางอารมณ์อื่น ๆ ก็อาจส่งผลให้วงจรการสื่อสารของสมองที่เกิดจากสารสื่อประสาททำงานไม่ถูกต้อง โรคซึมเศร้าจึงอาจส่งผลต่อสุขภาพทางเพศของทั้งผู้ชายและผู้หญิง
ยาต้านซึมเศร้ากับเรื่องทางเพศ
ผู้ที่เป็นโรคซึมเศร้าบางรายอาจต้องกินยาต้านซึมเศร้า (Antidepressants) ซึ่งยาต้านซึมเศร้าบางชนิด เช่น ยาต้านเศร้าเอสเอสอาร์ไอ (Serotonin Reuptake Inhibitors หรือ SSRIs) อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงต่อปัญหาเรื่องทางเพศได้ เนื่องจากยาต้านซึมเศร้าอาจส่งผลต่อทางเดินของเส้นประสาทที่ควบคุมการตอบสนองทางเพศ จนทำให้เกิดความผิดปกติทางเพศ และบางครั้งผลข้างเคียงในเรื่องทางเพศอาจเพิ่มขึ้นตามปริมาณของยาที่เพิ่มขึ้น
ปัญหา สุขภาพทางเพศ กับโรคซึมเศร้า
หากได้รับยาต้านซึมเศร้า (Antidepressants) อาจมีปัญหาในเรื่องทางเพศ เช่น
- ไม่รู้สึกดีหรือไม่สามารถมีเพศสัมพันธ์ได้
- ภาวะเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ (Erectile Dysfunction) หรือภาวะหลั่งช้าของผู้ชาย (Delayed Ejaculation)
- ไม่มีอารมณ์ทางเพศ
- ไม่สามารถสำเร็จความใคร่
ทั้งผู้ชายและผู้หญิงต่างก็สามารถมีปัญหาทางเพศ เนื่องจากโรคซึมเศร้าได้ โดยสำหรับผู้หญิงมีอัตราการเป็นภาวะซึมเศร้าเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งอาจเชื่อมโยงกับการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน โดยช่วงที่ผู้หญิงอาจเสี่ยงจะมีอาการซึมเศร้า ได้แก่ ช่วงก่อนและระหว่างมีประจำเดือน ช่วงหลังคลอด ช่วงที่มีความเครียด สำหรับผู้ชายอาจมีแนวโน้มจะหมดความสนใจในเรื่องทางเพศช่วงภาวะซึมเศร้า นอกจากนี้ ความวิตกกังวล การมีความนับถือตนเองต่ำและความรู้สึกผิด ต่างก็เป็นอาการของโรคซึมเศร้าที่อาจเป็นสาเหตุของภาวะเสื่อมสมรรถภาพทางเพศได้
วิธีรักษาปัญหาสุขภาพทางเพศ
สำหรับวัยผู้ใหญ่ที่เป็นโรคซึมเศร้า และไม่ได้รับการรักษาอาจมีปัญหากับความต้องการทางเพศ ดังนั้นการรักษาโรคซึมเศร้าอาจช่วยแก้ปัญหาเรื่องทางเพศได้ นอกจากนี้วิธีการเหล่านี้อาจช่วยให้ปัญหาในเรื่องทางเพศให้ดีขึ้น เช่น
- กินยาต้านซึมเศร้าหลังการมีเพศสัมพันธ์
- ปรึกษาคุณหมอเกี่ยวกับการใช้ยาเพื่อกระตุ้นอารมณ์ทางเพศ เช่น ไวอากร้าสำหรับผู้ชาย
- ออกกำลังกายเป็นประจำ เพื่อให้อารมณ์ดีขึ้น และสุขภาพแข็งแรงขึ้น
- เปิดใจคุยกับคู่รักว่าโรคซึมเศร้าส่งผลต่อเรื่องทางเพศของตัวเอง